"Gönüllü Kölelik"

Fransız yazar La Boetiet "Gönüllü Kölelik" başıklı makalesinde şöyle açıklamıştı:

 

"Zorbaları müdafaa eden ne silahlar, ne de silahlı adamlar" şövalyeler ve askerler''değil; inanması zor ama, üç-dört adam bir zorbaya destek veriyor ve bütün ülkeyi ona köle yapıyor.

 

Zorbanın en yakınındaki dairede bulunanlar beş ya da altı adamı geçmez. Bu adamlar ya kurnazlıkla onun gözüne girmişler ya da onun tarafından seçilmişlerdir. Zulmünün suç ortakları, zevkü sefasının yoldaşları olmak ve çapulculuğuna paydaş olmak için. Bu altı kişinin gücü altında, zorbaya nasıl davranıyorlarsa onlara da öyle davranan altıyüz kişi bulunur.

 

Bu altıyüz kişinin altında, hırslarına ve zulümlerine hizmet etmek şartıyla vilayetlerin ve mali işlerin yönetimine seçtikleri altı bin kişi vardır. Bunların da altında daha büyük bir maiyet bulunur. Meselenin özüne inmek isteyen kişi görecektir ki sadece altı bin kişi değil, zorbaya bu zincirlerle bağlanmış yüzbinlerce, hatta milyonlarca kişi vardır.

 

Bu yüzdendir ki kamu görevlerinin sayısı arttırılıyor ve bu da zorbanın işine yarıyor. Ve bu görevlere gelenlerin hepsi aynı zamanda kendi ceplerini de dolduruyorlar ve bu "ganimet"lerle de zorbaya mahkum oluyorlar. Zorbanın yardakçısı olanların sayısı o kadar çoğalıyor ki hürriyet isteyenlerin sayısına yaklaşıyor.

 

Doktorların dediği gibi, bedenimizde zehirli birşey varsa, bütün kötü sıvılar sağlıksız noktaya akacaktır.

 

Yönetim için de aynı şey geçerlidir; bir zorba vücuda getirilir getirilmez, devletin bütün kokuşmuş süprüntülerini -sırf şahsi çıkarlarının peşinden koşan, onun bunun malını gaspeden, yağmaya katılmak ve baş zorbanın altında küçük zorbalar olmak için biraraya üşüşen,bütün hırsız güruhlarını ve hiçbir işe yaramaz tembelleri- etrafına toplar.