Fener’in Simgesi Kırmızı Mektep

İstanbul’un en güzel yerlerinden biri olan Fener’de yer alan Özel Fener Rum Lisesi, 1454 yılında kurulmuştur. Tarihi ve mimarisiyle en görkemli yapılardan birisidir. Kırmızı tuğlalar ile inşa edildiği için halk arasında kırmızı mektep olarak anılır.

 

İstanbul’da hala faaliyette olan çok az Rum eğitim kurumlarından birisidir. Haliç’in her iki tarafından da görülebilen bu okul, tüm güzelliğiyle dikkatleri üzerine çeker. Kırmızı rengiyle ve mimarisiyle Fener’in simgelerinden biri haline gelmiştir.

 

İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet 1454 yılında Ortodoksların eğitimlerini kendi dillerinde yapabileceklerine dair bir ferman yayınlamıştır. Bu fermanla birlikte Fener semtinde bir okul kurularak eğitime başlanmıştır.

 

Zaman içinde Patrikhane Akademisi ve Rum Mekteb-i Kebiri adlarıyla anılan okula Osmanlı geniş imkanlar tanıdı. Osmanlı İmparatorluğu’nun yüksek mevkilerinde görev almış pek çok Rum, Eflak ve Boğdan Beyleri, yüksek din görevlileri bu okulda yetişmiştir.

 

Osmanlı döneminde okulun müdürleri din görevlileri arasından seçilmiştir. Okul 1861’de klasik eğitim veren bir liseye dönüşmüştür. 1903’te okulun bünyesine, ilkokul öğretmeni yetiştirmeye yönelik, klasik filoloji ve pedogoji eğitimi veren bölüm eklenmiştir.

 

Okul cumhuriyetten sonra Fener Rum Erkek Lisesi adını aldı. Başta sadece erkeklerin eğitim gördüğü okula karma eğitime geçilmesiyle birlikte kız öğrenciler de alındı.

Şimdiki görkemli binası 1881’de inşa edildi. Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde özellikle İtalya ve İspanya’da şatolar yapan Dimadis, eseri beş sene içinde yapmıştır. Mimarisinde Fransa’dan getirilen kırmızı tuğlalar ve Marsilya’dan alınan yapı malzemeleri kullanılmıştır. Okul, giriş ve 3 kattan oluşmaktadır. Kubbesi yerden 40 metre yüksekliğe sahiptir. Kuşbakışı görünüşünün ise kartalı andırdığı söylenir. Okulun arsası yine bu okulun mezunu olan Moldovya Prensi Dimitri Kantemir tarafından bağışlanmıştır.

 

Eskiden binanın girişinde, “Patrikhaneye bağlı büyük okul (patriarhiki megali tou genous sholi)” yazarmış. Şimdi onun yerine “Özel Fener Rum Lisesi ve İlköğretim Okulu” yazıyor. Sancaklar yokuşunda bulunan okul daha yokuşu çıkmadan göze çarpıyor. Yokuşu çıkarken her ne kadar çok yorulsanız da burası kesinlikle görülmeye değer.