AK Parti’nin kuruluş felsefesinde, il ve ilçe başkanlarının rolü son derece belirgindi:
Genel Başkanı temsil ederlerdi.
Parti teşkilatının yereldeki en güçlü iradesi olarak hareket ederlerdi.
Milletvekillerinin değil, doğrudan Genel Başkan’ın talimatlarını uygularlardı.
Ancak son yıllarda, bu yapı tamamen değişti. Bugün birçok il ve ilçe başkanı, milletvekillerinin emrinde hareket eden, bağımsız karar alamayan memurlar haline geldi. Bu durum, parti içinde ciddi bir yetki karmaşasına ve teşkilatlarda büyük bir kırılmaya yol açıyor.
İl ve İlçe Başkanları Ne Yapardı?
AK Parti’nin ilk yıllarında, teşkilatlar parti içi dengeyi sağlayan, yerel siyaseti yönlendiren önemli mekanizmalardı.
Seçim süreçlerini yönetirler, milletvekilleriyle uyum içinde çalışırlardı.
Ancak öncelikleri Genel Başkan’ın çizdiği vizyondu.
Halkla birebir temas kurarak, yerelde partinin güçlü kalmasını sağlarlardı.
Bugün ise durum farklı. İl ve ilçe başkanları, Genel Merkez’den çok milletvekillerinin yönlendirmesiyle hareket ediyor.
Yetki Kayması: Güç Merkezinin Değişimi
Peki, bu değişim nasıl gerçekleşti?
Merkezileşen Parti Yapısı:
AK Parti’nin ilk dönemlerinde teşkilatlar güçlüydü. Ancak zamanla parti içindeki güç, yerel teşkilatlardan alınıp Ankara’ya kaydırıldı.
Kararlar artık teşkilatların önerileriyle değil, Genel Merkez’in doğrudan talimatlarıyla alınıyor.
Milletvekillerinin Gücü Artarken, İl-İlçe Teşkilatları Zayıflatıldı:
Eskiden milletvekilleri teşkilatlarla uyum içinde çalışmak zorundaydı.
Bugün birçok milletvekili, teşkilatları kendi siyasi ajandaları doğrultusunda yönlendirmeye başladı.
İl ve ilçe başkanları, milletvekillerinin talimatlarıyla hareket eden memurlara dönüştü.
Teşkilatların Liderlik Vasfını Kaybetmesi:
Geçmişte yerel yönetimde güçlü bir liderlik sergileyen teşkilatlar, artık milletvekillerinin gölgesinde hareket eden bürokratik yapılara dönüştü.
Kendi başlarına seçim stratejileri geliştirmek yerine, vekillerin emirleri doğrultusunda hareket ediyorlar.
AK Parti Teşkilatları Etkisizleşiyor
Bugün geldiğimiz noktada, AK Parti’nin il ve ilçe teşkilatları, geçmişteki gücünü kaybetmiş durumda.
Genel Başkan’ın doğrudan temsilcileri olmaktan çıktılar.
Milletvekillerinin yönlendirdiği, inisiyatif kullanamayan yapılar haline geldiler.
Yerelde halkın sorunlarına çözüm üreten değil, sadece vekillerin ajandasına hizmet eden teşkilatlar oldular.
Bu değişim, parti içindeki dengeleri bozduğu gibi, yerel teşkilatların etkinliğini de azaltıyor. Eğer bu yapı devam ederse, AK Parti’nin tabandaki gücü daha da zayıflayacak ve teşkilatlar halkla olan bağını büyük ölçüde kaybedecek.
AK Parti, milletvekillerinin emirleriyle hareket eden il ve ilçe başkanları yerine, yeniden yerelde güçlü teşkilatlara dönüş yapmazsa, parti içinde büyük bir kırılma kaçınılmaz olacak.