Sağlıklı toplum için mutlu hekimler gerekiyor

Dokuz Eylül Üniversitesi’nden (DEÜ) bilim insanları, hekimlerde görülebilen tükenmişlik sendromuna nefes, yoga ve meditasyon yoluyla iyileştirici çözümler sunan klinik bir araştırmaya imza attı. Norveç Oslo Üniversitesi ile ortak yürütülen, mutlu hastalar ve sağlıklı bir toplum için mutlu hekimlerin varlığının öneminin vurgulandığı çalışmada, hekimlerin tükenmişlik sendromunun hasta bakımı üzerindeki etkilerine dikkat çekiliyor.

İZMİR (İGFA) - Dokuz Eylül Üniversitesi’nden (DEÜ) bilim insanları, tıp doktorlarında görülebilen tükenmişlik sendromuna nefes, yoga ve meditasyon yoluyla iyileştirici çözümler sunan klinik bir araştırmaya imza attı. Norveç Oslo Üniversitesi ile ortak yürütülen, mutlu hastalar ve sağlıklı bir toplum için mutlu hekimlerin varlığının öneminin vurgulandığı çalışmada, hekimlerin tükenmişlik sendromunun hasta bakımı üzerindeki etkilerine dikkat çekiliyor. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi ve İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi araştırma grup lideri Doç. Dr. Duygu Sağ’ın çalışma koordinatörlerinden biri olarak yer aldığı proje, “Hekimlerde Tükenmişlik Sendromuna Yönelik Sudarshan Kriya Yoga Nefesi ve Meditasyon Programı: Randomize Klinik Çalışma” ismini taşıyor. 

Araştırmayı değerlendiren Doç. Dr. Sağ, “Bu yönde heyecan verici ilk klinik araştırmamızın sonuçlarını dünyaya duyurmanın gurur ve mutluluğunu yaşıyoruz. Kısaca SKY olarak adlandırdığımız nefes ve meditasyon yöntemimizin tıp hekimlerinin stres seviyesini düşürdüğünü ve hekimlerde iyilik halini arttırdığını ortaya koyduk. Sağlık sektöründe devrim yaratabilecek bu yöntemle ağır şartlar altında çalışmak durumunda olan hekimlerimizin tükenmişlik sendromuna çözüm önerileri sunuyoruz” dedi.

AMERİKAN TIP DERNEĞİ’NİN DİKKATİNİ ÇEKTİ

Çalışmaya ilişkin makalenin Amerikan Tıp Derneği’nin (American Medical Association) prestijli dergisi JAMA Network Open’da yayımlandığını belirten Sağ, “Norveç Oslo Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Saatçioğlu ile birlikte sorumlu yazar olduğumuz, doktora öğrencim Aslı Korkmaz’ın ilk yazar olduğu makalemiz, Amerikan Tıp Derneği’nin de ilgisini çekti ve JAMA Network Open’da yayımlandı. Bu gelişme bizleri ayrıca memnun etti.

Dünya çapındaki sağlık sistemleri, sağlık hizmeti sunumunun sürdürülebilirliğini ve etkinliğini sağlamak için hekim tükenmişliğini ele almanın önemini giderek daha fazla kabul etmektedir. Maliyetleri azaltmak ve sağlık sistemlerini daha da iyileştirmek için tükenmişliği giderecek önleyici tedbirlere ve müdahalelere acilen ihtiyaç vardır. Önceki çalışmalar hekim tükenmişliğini azaltmak için hem kurumsal hem de bireysel önlemlerin gerekli olduğunu göstermiştir. Bu çalışmada biz ikincisine odaklandık ve Sudarshan Kriya Yoga (SKY) adı verilen nefes ve meditasyona dayalı bir programın tıp doktorları üzerindeki potansiyel etkinliğini değerlendirmek için randomize kontrollü bir çalışma yürüttük.  SKY, 90 dakikalık üç oturumda öğrenilebilen çevrim içi bir programdır” bilgisini paylaştı.

STRES, KAYGI VE DEPRESYONDA AZALMALAR GÖRÜLDÜ

Araştırmada 129 tıp doktorunun Sudarshan Kriya Yoga Nefesi ya da eşit uzunluktaki psikolojik stres yönetimi eğitimine rastgele atandığını, programların ardından her iki gruba da sekiz hafta boyunca haftalık birer saatlik takip seansları uygulandığı belirten Doç. Dr. Sağ, “Katılımcılar çalışmanın başında, eğitimin hemen sonrasında ve 8 haftalık sürenin sonunda değerlendirilmeye alındı. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, SKY grubundaki katılımcıların stres, kaygı, depresyon ve uykusuzluk düzeyleri önemli ölçüde azaldı. SKY grubundaki kişilerde aynı zamanda mesleki tatminin önemli ölçüde arttığı gözlemlendi. Bununla birlikte iş yorgunluğunda, kişilerarası kopuklukta ve tükenmişlikte ise bu kişilerde önemli azalmalar görüldü” diye konuştu.

ARAŞTIRMANIN KAPSAMI GENİŞLEYECEK

Açıklamalarını sürdüren Sağ, şunları kaydetti: “Kısa bir müdahalenin zihinsel sağlık üzerinde bu kadar net bir olumlu etki sağlaması oldukça umut verici. Gelecekte, bu etkilerin altında yatan fizyolojik ve psikolojik mekanizmaları daha iyi anlamak için çalışmalar yapmayı hedefliyoruz. Verilerimiz SKY'ın önleyici bir tedbir olarak değerlendirilebileceğini veya hekimlerde stres ve tükenmişliği azaltmak için kullanılabileceğini gösteriyor. Pratik ve uygun maliyetli bir program olarak SKY, diğer sağlık profesyonellerinde de stresi ve tükenmişliği azaltmak için uygun bir yöntem olabilir. Dokuz Eylül Üniversitesi olarak, bu alandaki çalışmalarımızı sürdürmeye ve çalışmanın kapsamını belirttiğimiz alanlarda genişletmeye devam edeceğiz.”